Sayıştay: AVM tabela geliri İBB’nin olmalı

İstanbul'un metro istasyonlarından yönlendirme tabelalarında yazan AVM, şirket ve rezidans  isimlerinden, belediye şirketi Metro A.Ş., 2010-2017 yılları arasında 453 bin 800 dolar, 2018 yılında da 370 bin 278 TL kazandı. Sayıştay, belediye şirketinin yönlendirme levhalarını işletme hakkı bulunmadığına vurgu yaparak bu işin ve gelirin İBB'ye ait olması gerektiğini belirtti.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 2011 yılında belediye meclisince takdir edilen süre ve bedelle tüm raylı sistem, füniküler ve teleferik hatlarının işletilme yetkisini, belediye şirketi olan Metro A.Ş’ye devretti.

Karar doğrultusunda toplu ulaşıma ilişkin söz konusu alanlar belediye şirketi tarafından işletilerek öngörülen bedeller İBB’ye aktarılıyor.

Ancak Sayıştay’ın 2018 yılı denetiminde bazı lokasyonlarda bulunan çeşitli firmalara ait yönlendirme levhalarının toplu ulaşım ile ilişkisi olmamasına karşın Metro A.Ş. tarafından işletilmesini mevzuat hükümlerine aykırı buldu.

Raporda, yönlendirme levhalarının “mütemmim cüz ve teferruat ilişkisi” kurularak yani toplu ulaşımın tamamlayıcı bir parçası kabul edilerek iştirak şirketi tarafından işlettirilmesinin mümkün olmadığı kaydedildi.

Sözcü'den Özlem Güvemli'nin haberine göre söz konusu alanlarda Metro İstanbul AŞ’nin toplu ulaşıma yönelik hizmeti sunma ve elde edilecek geliri tahsil etme hakkının olduğu ancak yönlendirme levhalarının İBB tarafından işletilip gelirin kuruma kalması gerektiği ifade edildi.

453 BİN DOLARLIK GELİR

2018 yılı denetimleri kapsamında geçmiş yıllarda da hatalı uygulamaların yapıldığı anlaşıldı.

İBB’nin ihale ederek gerçekleştirilmesi gereken hizmeti gerçekleştirmediği bunun yerine de Metro İstanbul AŞ ile söz konusu hizmeti almak isteyenler arasında 2010-2017 yılları arasında imzalanan sözleşmeler ile toplamda 453 bin 800 doların Metro A.Ş. tarafından tahsil edildiği tespit edildi.

Denetim dönemi olan 2018 yılı itibariyle de 27 yönlenme levhasından 370 bin 278 TL gelir elde edildi.

REKLAM ALANI GİBİ KULLANILIYOR

Sayıştay söz konusu alanlarda doğrudan bir AVM’nin veya şirketin adının yazıldığını, bu yönüyle tabelaların yönlendirme tabelası olmasının yanında reklam alanı niteliği de taşıdığını belirtti.

Raporda, toplu ulaşım hizmetinin doğasından kaynaklı olarak bedelsiz olarak sadece yolcuları yönlendirmek amacıyla konulan tabelalar ile AVM veya şirket adını içeren tabelaların birbirinden farklılık arz ettiği belirtilerek “Reklam alanı niteliğinde olan alışveriş merkezi veya şirket adını içeren yönlendirme tabelalarının işletilmesi işi kamu idaresi tarafından yerine getirilmeli ve tahsil edilen gelirin tamamı Büyükşehir Belediyesi tarafından gelir kaydedilmelidir” denildi.

İBB SAVUNMASI: TABELA İHALESİ HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA AYKIRI

İBB, Sayıştay’a gönderdiği yanıtta; yön levhalarının bir kısmına yolcu için daha kolay algılanır bir yön göstergesi olduğu için bölgede bilinirliği yüksek bina, AVM veya özel firmalara ait alan isimlerine yer verildiğini belirtti.

Levhada özel firmalara ait ismin yer alıp almayacağı Metro İstanbul tarafından yolcu ihtiyacı gözetilerek değerlendirildiği ve firma tarafından da kabul edilmesi halinde yıllık tabela başı tarife üzerinden ücret alındığı anlatıldı.

Ücretli yönlendirme levhalarının çoğunun bir AVM önüne veya çok yakınına bağlanan istasyon çıkışını gösterdiği kaydedilerek “Bu tabelayı ihaleye çıkartarak, sonuca göre civardaki herhangi bir isteklinin adını tabelaya yazmak, hayatın olağan akışına ve yön tabelasının konuluş gayesine uygun düşmemektedir. Ücretli yön tabelası işinin toplu ulaşım hizmetinden ayrılarak İBB’ye verilmesi istasyonun aynı noktasındaki iki tabelanın (ücretli-ücretsiz) farklı kurumlar tarafından kontrol edilmesi sonucunu doğuracaktır” savunması yapıldı.