Mehmet Bingöl [email protected]

İhtilaflı vergi konularında getirilen imkânlar

Bilindiği gibi “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” 19 Ağustos 2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun’a ilişkin Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Uygulama Genel Tebliği de 23 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Kanun ile Yargı sürecinde olan ihtilaflı konular ve hali hazırda devam eden vergi incelemeleri yönünden vergi mükelleflerine önemli avantajlar getirilmektedir.

1) İHTİLAFLI VERGİ KONULARI:

Kanun ile ihtilaflı vergi konularında, ihtilafın bulunduğu safhaya göre vergi aslının %50 veya %20’sinin ödenerek ihtilaftan vazgeçilmesi mümkün kılınmaktadır.

Kanunun yayımlandığı 19.8.2016 tarihi itibarıyla;

-Henüz ilk derece Mahkemesinde henüz karar verilmemiş ise vergi aslının %50’si ile uygulanan cezanın tamamı silinmektedir.

-Eğer ilk derece Mahkemesinde dava kazanılmış ve Danıştay’ca da henüz bir karar verilmemiş ise bu durumda vergi aslının %80’i ile uygulanan cezanın tamamı silinmektedir.

-Eğer ilk derece Mahkemesinde dava kaybedilmiş, ancak bu karar Danıştay tarafından bozulmuş ise vergi aslının %50’si ile uygulanan cezanın tamamı silinmektedir.

-Eğer ilk derece Mahkemesinde dava kaybedilmiş ise vergi aslı aynen ödenmekle birlikte, cezanın tamamı silinmektedir.

-Bu şekilde vergi aslında indirim yapılan tutarlar %1,40 orandaki gecikme faizi yerine enflasyon oranında “güncelleme oranı” (Yİ-ÜFE) ile tahsil edilecektir.

Bu imkândan yararlanabilmek için 31 Ekim 2016 tarihine kadar açılan davalardan vazgeçmek/feragat etmek gerekmektedir. Mükelleflerce bağlı bulunulan Vergi Dairesi’ne yapılacak başvuru dilekçesinde dava açılmayacağı, açılmış davalardan vazgeçileceği yönünde iradenin belirtilmesi şarttır.

Görüldüğü gibi, ihtilaf, ilk derece mahkemesinde sonuçlanmış ancak hukuki süreç üst yargı mercileri olan Danıştay veya Bölge İdare Mahkemesinde devam ediyorsa, en son karara bakılacaktır. En son karar terkinse, alacak asıllarının yüzde 20’sinin ödenmesi halinde geri kalan yüzde 80’i terkin edilecek. Vergi aslına bağlı kesilen vergi cezalarının tamamından vazgeçilecek.

Bu çerçevede mükelleflerin gerekli hesaplamaları yaptıktan sonra, açılmış davalardan feragat ederek yukarıdaki düzenlemeden yararlanmaları beklenmektedir. Çünkü bir Alman atasözü, “Yargı’daki dosyayı açık denizdeki gemiye” benzetir. En iyisi bu Kanun’dan yararlanmaktır.

Böylece bir yandan mükellefler açısından risk tutarı önemli ölçüde azalmış olacak, Kamu açısından da vergi tahsilatı bir an önce gerçekleşmiş olacaktır. Ayrıca ihtilaflı dosyaların temizlenmesiyle Vergi Mahkemeleri ve Danıştay’daki iş yükü de azalmış olacaktır.

2. İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDAKİ KONULAR
   
   

Kanunun yürürlüğe girdiği 19.8.2016 tarihinden önce başlanmış ve hali hazırda devam eden vergi incelemeleri de Kanun kapsamındadır. Kanunun yayımlandığı tarihten önce başlanıldığı hâlde bu tarihe kadar tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemleri için getirilen imkânlar şöyledir:

Henüz tarhiyat aşamasına gelmemiş ve halen devam eden vergi incelemelerinde,

-Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Müfettişleri incelemelerine devam edecekler,

-Kanun’a uygun başvuru halinde bulunan matrah farkına ilişkin vergilerin yalnızca %50’si tarh edilecek,

-Vergi ziyaı cezası uygulanmayacak ve

-Vergi aslına gecikme faizi yerine Yİ-ÜFE enflasyon oranında “güncelleme oranı” uygulanacaktır.

Kanuna göre; bir süre kısıtlaması olmaksızın, inceleme ne zaman biterse bitsin Kanun’dan yararlanma imkânı olduğundan, inceleme sonucunda bir vergi tarhiyatı söz konusu olduğunda yukarıdaki düzenlemeden yararlanılabilecektir.

Başka deyişle, Kanun’un yayımlandığı tarihten önce başlayan ancak tamamlanmamış bulunan vergi incelemeleri, takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam edileceğini öngördüğünden; bu madde hükmünden yararlanmak için başvuru süresi, söz konusu işlemlerin tamamlanmasına bağlı olarak düzenlenmiştir.

Kanun’da yararlanmak isteyen mükelleflerin, bu işlemlerin tamamlanmasından sonra tarh edilen vergi ve kesilen cezalara ilişkin ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın belirlediği dilekçe örneğine uygun şekilde yazılı olarak başvurmaları gerekir.

3. DİĞER KONULAR
   
   

Kanun’da ayrıca;

            -2011-2015 yıllarına ilişkin matrah artırımı imkânı,

            -Beyan edildiği halde ödenmemiş vergiler ve kamu alacaklarının yeniden yapılandırılarak taksitler halinde tahsili,

            -Stok/Envanter düzeltmesi,

            -Kasa hesabı ve ortaklar cari hesabının düzeltilmesi,

            -Yurt dışı varlıkların Türkiye’ye transferi

            -Şahıslar üzerindeki yurt içi varlıkların şirkete aktarımı

Gibi düzenlemeler de bulunmaktadır.