Finansal ürünlerin vergi rejimi (Gelir Vergisi Kanunu geçici 67. Madde) uzatılacak mı?

Bilindiği üzere, Türk Gelir Vergisi rejiminde genel prensip yurt içi ve yurt dışında elde edilen bütün gelirlerin yıllık gelir vergisi beyannamesi vasıtasıyla birleştirilerek toplam gelir üzerinden vergi ödenmesidir. Bununla birlikte, Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 67. Madde ile yurt içi finansal piyasaları teşvik etmek amacıyla bazı gelir unsurları sadece vergi kesintisi (=stopaj) ile vergilendirilerek, genel sistemdeki kurallardan 2006 yılının başından itibaren ayrıştırılmıştır.

Bu düzenleme ile Türkiye’de gerçekleşen para ve sermaye piyasasında elde edilen gelirlere 10 yıl süre ile bahse konu vergi rejimi uygulana gelmektedir. Buna göre; işlem sırasında işlemi yapan banka veya aracı kurumlar tarafından vergi kesilip yatırılmakta ve gelir sahipleri Vergi İdaresi ile muhatap olmamaktadır.

Uygulanan bu vergi rejimi; gerek uygulamadaki pratiklik ve gerekse vergi tahsilatındaki etkinliğiyle 10 yıl boyunca başarılı olmuştur. Bunun yanı sıra, tam mükellef ve dar mükellef yatırımcıların beyanname verme mecburiyeti dışında bırakılmış olması kolaylık sağlamış ve sermaye piyasamıza olumlu katkı yapmıştır.

Ancak 2006 yılından itibaren başlamış olan bu uygulama, yılsonuna kadar herhangi bir yasal düzenleme yapılmaz ise, 2015 yılı sonunda yürürlükten kalkacaktır. Dolayısıyla para ve sermaye piyasası araçlarından elde edilecek gelirler ana kanun içindeki maddelere tabi olacaktır. Bu ise gelir elde eden kişiler yönünden, duruma göre her bir gelir unsurunu birleştirerek “yıllık gelir vergisi beyannamesi” vermek veya yabancı kişiler yönünde de her aşamada verilmesi gereken “münferit beyanname” ve “özel beyanname” anlamına gelmektedir. Bu uygulamanın mahzurları geçmişte yaşanmış ve bu sorunların çözümü için ise Gelir Vergisi Kanunu’na Geçici 67. Madde eklenmiş idi.

Dolayısıyla ilk etapta, mevcut düzenin 2016 sonrasında da devam ettirilmesi oldukça önemlidir. 10 yıldır uygulanmakta olan bu vergi rejimi iki şekilde devam ettirilebilir:

1. Geçici 67. Madde’nin süresinin uzatılması:

Finansal ürünlere ilişkin yürürlükteki vergi rejiminin devamı için, Geçici 67. Madde’nin süresinin yasal bir düzenleme ile uzatılması gerekir.

Bu aşamada; bir taraftan süre uzatılırken, diğer taraftan madde metninde günümüz ve hatta gelecekte söz konusu olabilecek benzer finansal ürünlere de yer verilmesi uygun olacaktır. Gerçekten de madde metninin gözden geçirilerek şu anda tereddüt yaratabilen hususların ilavesi veya revizesi gerekir. Örneğin gayrimenkul yatırım fonları, girişim sermayesi yatırım fonları, GYO, GSYO, foreks kazançları v.b. gibi.

Ayni mahiyetteki finansal ürünlerin aynı vergi rejimine, başka deyişle aynı vergi yüklerine tabi olması buradaki temel ilke olmalıdır. Bunun için madde metninde Sermaye Piyasası Mevzuatına yapılacak referanslar önem kazanmaktadır.

2. Ana kanunlarda (G.V.K. ve K.V.K.) düzenlemeler yapılması:

Diğer bir alternatif hiç kuşkusuz yeni Gelir Vergisi Kanunu’nun yürürlüğe girmesidir. Seçim sonrasını takiben 2015 yılı sonuna kadar yasalaşması kaydıyla bu da mümkün olabilecektir. Zaten Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile Vergi Konseyi’nin bu konuda taslak çalışmaları mevcuttur.

Bu taslakta Geçici 67. Maddenin ana kanun içine alınarak sürekli hâle getirilmesi öngörülmektedir. Buradaki çalışmada da, yukarıda bahsettiğimiz üzere günümüz ihtiyaçları, gelecekte ortaya çıkabilecek benzer finansal ürünler ve de hali hazır madde metnindeki aksaklıklar göz önünde bulundurulmalıdır.

Hiç kuşkusuz bu süreçte Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, TÜRMOB gibi bütün kurumların da katkı vermesi önemli olacaktır.