Prof. Dr. Serra Eren Sarıoğlu [email protected]

Devlet BES’i Beslemeye Devam Edecek mi?

Kasım sonu itibariyle BES’in toplam büyüklüğü 47,2 milyar TL’ye ulaşmış. Bu sene bireysel emeklilik piyasası %25 gibi yüksek bir oranda büyümüş. Toplam büyüklük içerisinde devletin katkısı %10 düzeyine çıkmış.

Bireysel emeklilik katılımcısı daha çok kamu iç borçlanma araçları, dengeli ve para piyasası fonlarını tercih ediyor. Bunlardan dengeli fonlar portföylerinde hem hisse senedine hem de tahvil ve bonoya yer verirken, diğer ikisi büyük oranda tahvil ve bono yatırımı yapıyor. Yukarıdaki grafikten de görülebileceği gibi, bu üç kategorinin toplam büyüklükten aldığı pay %64 civarında.

Dikkat çekici bir nokta devlet katkısının para piyasası fonları büyüklüğüne ulaşmış olması.

Peki, bu denli hızlı büyüyen sektörün yatırımcısına sağladığı kazançlar ne durumda?

Bu yazımızda yatırımcının büyük çoğunluğunun tercih ettiği fonların getirilerini inceledik. Sektörün esas gelişimi %25’lik devlet katkısının devreye girdiği 2013 yılında başladığı için biz de son üç yıllık getiriye baktık. Aşağıdaki tabloda kategori bazında ortalama son üç yıllık birikimli getirileri görmektesiniz.

Son üç yılda dengeli fonlar %27,8 getiriyle ilk sırada yer almış. Likit fonlar yaklaşık %24 getiri sağlarken, kamu iç borçlanma fonları %14,6 kazandırmış. Peki, alternatif yatırım seçeneklerinde durum ne olmuş? Parasını üç yılda mevduatta değerlendiren bir yatırımcı %27,7 kazanırken, dolar satın alan yaklaşık %63 ve Euro alan %33 kazanmış.

Bu tablo bize BES katılımcısının birikiminin iyi bir performansla değerlendirilemediğini gösteriyor. Nitekim 8 Aralık’ta Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği tarafından düzenlenen toplantıda konuşan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de bu “düşük performansı” eleştirdi. Düşük performansa rağmen süregiden yüksek ücretlerin sürdürülemeyeceğinin altını çizdi. Ayrıca %25’lik desteğin bütçede çok önemli bir kaleme ulaştığını söyleyen Şimşek, akıllara “devletin BES desteği sürecek mi?” sorusunu getirdi.