Ekrem Öncü [email protected]

12 soruda Varlık Barışı!

Bilindiği gibi borçları yapılandırma ve matrah artırımı kanunu tasarısı Meclis'te görüşülmektedir. Tasarıda her ne kadar 2017 dönemi Gelir ve Kurumlar Vergisi boyutuyla yer almasa da Meclis Genel Kurulu’nda eklenecektir. Diğer yandan Maliye Bakanı’nın bugünkü açıklamasına göre “varlık barışı” da ilave edilecektir. Varlık Barışı’nın ne olduğu soru ve cevaplarla daha önceki düzenlemeler ışığında ele alınacaktır.

SORU 1: Hangi varlıklar bildirim konusu yapılabilecektir?

* Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları,

* Alacaklar ve

* Taşınmazlar bu uygulamanın kapsamını oluşturmaktadır.

SORU 2: Yukarıda yer alan varlıklar için ne zamana kadar bildirim yapılacak ve beyan edilecektir?

Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan;

* Para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, 30/11/2018 tarihine kadar

Türkiye'deki banka veya aracı kurumlara bildirilir.

* Alacaklar ve rayiç bedeliyle taşınmazlar, 30/11/2018 tarihine kadar, Türk Lirası cinsinden vergi dairelerine beyan edilir.

30.11.2018 tarihi Maliye Bakanı tarafından bugün telaffuz edilmiştir ve bu tarihin daha ileri bir tarih olarak kanuna girmesi ihtimal dahilindedir.

SORU 3: Diğer kişiler adına bildirimde bulunmak mümkün müdür?

Gerçek ve tüzel kişiler, yukarıda sayılan varlıkları, diğer kişilerin nam veya hesabına bildirim veya beyanda bulunabilirler.

SORU 4: Varlıklar ne zamana kadar kanuni defterlere kayıt edilecektir?

Yukarıda sayılan varlıklar, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler tarafından, bildirim ve beyan edildiği ayın sonuna kadar kanuni defterlere kaydedilebilir.

SORU 5: Yurt dışında bulunan ve Türkiye'de beyan edilen varlıklar, Türkiye'ye getirilmeksizin yurt dışındaki kredileri kapatmak için kullanılabilir mi?

Daha önceki kanuna göre kanuni defterlere kaydedilen varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, borcun defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, ödemede kullanılan varlıkların Türkiye'ye getirilme şartı aranmaksızın bu madde hükümlerinden yararlanılır. 

SORU 6: Yurt dışından getirilen varlıklar dönem kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınacak mıdır, şirketten çekilmesi durumunda kar dağıtımı yapılmış sayılacak mıdır?

Söz konusu işlemler dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz. Kanuni defterlere kaydedilen varlıkların, sermayeye ilave edilmemiş olması kaydıyla, işletmeden çekilmesi kar dağıtımı sayılmaz ve bu nedenle gelir ve kurumlar vergisi tarhiyatı yapılmaz.

SORU 7: Yurt dışından getirilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve tarhiyat yapılabilecek veya herhangi bir ceza kesilebilecek midir?

- Bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle, bildirim veya beyanda bulunan kişiler ile yukarıda sayılan varlıkların nam veya hesabına getirildiği diğer gerçek ve tüzel kişiler nezdinde, hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz, vergi cezası kesilmez.

- Nam veya hesabına bildirim veya beyanda bulunulanlara yapılan intikaller, ivazsız intikal olarak değerlendirilmez ve veraset ve intikal vergisine konu edilmez.

- Bildirim veya beyanda bulunanlar ile bunların kanuni temsilcileri hakkında, sırf bu beyanın yapılmış olmasından dolayı ve bu beyandan hareket edilerek, aşağıda yer alan ilgili kanun ve kanun hükümleri dahil olmak üzere, hiçbir şekilde herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılamaz ve idari para cezaları uygulanamaz.

1) 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun,

2) 106, 107, 108, 109 ve 110 uncu maddeleri hariç olmak üzere, 6362 sayılı Sermaye Piyasası

3) 4458 sayılı Gümrük Kanunu,

4) 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu,

5) 213 sayılı Kanunda düzenlenen suçlar ile bu suçlardan kaynaklanan mal varlığı değerleriyle ilgili olarak 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 282 nci maddesi.

SORU 8: Getirilen varlıklar için amortisman uygulanacak ve bu varlıkların elden çıkarılmasında zarar edilir ise bu zarar gider olarak kabul edilecek midir?

Bildirim ve beyana konu edilen varlıklarla ilgili olarak 213 sayılı Kanunun amortismanlara ilişkin hükümleri uygulanmaz. Bu varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmez.

SORU 9: Beyan edilen varlıkları getirmemenin herhangi bir cezası var mıdır?

Yurt dışında bulunan ve bu madde kapsamında bildirilen para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının, 30/11/2018 tarihini geçmemek şartıyla, bildirim tarihini takip eden bir ay içerisinde, beyan edilen alacak ve taşınmazların ise beyan edilen değerlerinin karşılığının Türk Lirası veya döviz olarak, beyan tarihini takip eden bir yıl içerisinde Türkiye'ye getirilmemesi veya Türkiye'deki bankalar veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmemesi halinde, yukarıda yer verdiğimiz ceza uygulanmayacağına dair düzenlemeden yararlanılamaz.

SORU 10: 30.11.2018 tarihi uzatılabilir mi?

Daha önceki varlık barışı düzenlemelerinde yer alan bildirim ve beyan süreleri ile varlıkların Türkiye'ye getirilmesine ilişkin süreleri, bitim tarihlerinden itibaren altı (6) aya kadar uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştı, çıkacak kanunda da muhtemel olarak süre uzatımı için yetki verilecektir.

SORU 11: Vergi incelemelerinde yurt dışından getirilen varlık tutarı kadar vergi tarhiyatı yapılamayacak mıdır?

Bildirim veya beyan dışındaki herhangi bir nedenle, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra önceki dönemlere ilişkin olarak vergi incelemesi yapılması halinde, bu incelemeler sonucu; kurumlar ve katma değer vergisi yönünden tespit edilen matrah farklarından, Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarlar mahsup edilememişti. Ancak daha önceki varlık barışı düzenlemelerinde bu mahsup mümkün idi. Çıkacak olan varlık barışı düzenlemelerinde bu konu netliğe kavuşacaktır. 

SORU 12: Yurt dışından getirilen tutar için herhangi bir vergi ödemesi yapılacak mıdır?

Maliye Bakanı’nın açıklamasına göre getirilen varlıkların belli %3’ü oranında vergi ödemesi yapılacaktır. Daha önce bu oran %2 ve %0 oranında uygulanmıştı.